bichinho
cultural history
história cultural
cultuurgeschiedenis

When the Prophet (honoured be his name) lived in Arabia Felix (now Saudi Arabia) in the 7th century, 'superfluous' daughters were buried alive under the sand (see Manuscrit secret du Nil (1)). The chance to survive in the unforgiving desert then still was determined by the composition of the family or clan.

A few hundred years later, the Berbers from North Africa conquered Andalucia. They had converted to Islam, but also brought more than a 1000 years of culture back to a barbarian Europe: the wisdom and art from Babylonia, Palestine, Egypt and Greece, that had been thrown into oblivion by the Vandals, the East and West Goths and other peoples who had invaded almost all of Europe.

The zero, Greek arithmetics and geometry, algebra (an Arab word), alchemy (another) that will give rise to chemistry, astrology, paving the way for astronomy, Greek philosophy (Artistotle, Plato, Pythagoras). Without this cross-pollination (without too much 'cross'), the Renaissance wouldn't have taken place. In Granada, Malaga, Cordoba, the Berbers build their magnificent palaces and mosques. The Alhambra is one of the most splendid among these.

In the first part of his book Leo the African (2), Amin Maalouf describes the last years of Granada as capital of the Muslim kingdom El Andalus. A society in which muslims, christians and jews live peacefully together, but that entered into internal decay through corruption and extravagance, and that was threatened from the outside by the christian kingdoms of Castile and Aragon that became a strong unity thanks to the marriage of Ferdinand and Isabel. The next step? Colomb 'discovering' America for the new Spain.

When he surrendered Granada to Ferdinand and Isabel, the last sultan obtained from them that all citizens could keep their possessions, their belief and justice system. An empty promise because with the fall of the last muslim kingdom, the Inquisition started in Spain and in the rest of Europe. Its target was to eliminate everything and everyone that went against Rome's othodoxy: muslims, jews, cathars, protestants, and women who were accused of being witches. Most of these victms were burned at stake, drowned or torn to pieces. Nevertheless the ascend of new ideas, the renaissance, could not be stopped.

In the East of Europe the Islam was advancing. In 1453 Constantinople, capital of the East-Roman Empire, fell into the hands of the muslims. Until World War I, the Sultan held the upper hand in Istambul. Twice the armies of the Sultan advanced towards the heart of Europe. In 1529, Vienna was beleagered for the first time by the Turcs. The islamic power in Europe grew towards its summit. In 1683 there was a second, and last, siege of Vienna. The story goes that Emperor Charles V thought about destroying the Alhambra in revenge for the first siege of Vienna. He finally resolved to put only a big square palace in the middle of it. The most important Renaissance building in Spain, but not really something in concordance with the splendid complex that is the Alhambra.

__________
(1) Guy Rachet/Soliman Khattab, Le Manuscrit secret du Nil, Paris 1993
(2) Amin Maalouf, Leo the African, Paris 1986 / London 1988

Quando o Profeta (bendito seja seu nome) viveu na Arabia Feliz (atualmente Arabia Saudita), no sec. VII, filhas consideradas 'desnecessárias' eram enterradas vivas na areia (ver Manuscrito secreto do Nilo (1)). Na época, a possibilidade de sobreviver no deserto inclemente era determinada pela composição da familia ou clã.

Alguns anos mais tarde, os Bérberes do norte da Africa conquistaram a Andaluzia. Eles tinham se convertido ao Islamismo, porém levaram mais de 1.000 anos de cultura à Europa bárbara: a sabedoria e a arte da Babilônia, Palestina, Egito e Grécia, que tinham sido lançadas no esquecimento pelos Vândalos, Gôdos do Leste e do Oeste, que invadiram quase toda a Europa.

A noção de 'zero', a aritmética e a geometria grega, a álgebra (palavra árabe), a alquimia (outra) que deu origem à quimica, a astrologia que preparou o caminho para a astronomia, a filosofia grega (Aristóteles, Platão, Pitágoras). Sem esse cruzamento de culturas, a Renascença não teria existido. Em Granada, Málaga e Córdoba os Berberes construiram seus palácios e mesquitas magnificentes. A Alhambra é um dos mais esplendorosos entre estes.

Na primeira parte de seu livro 'Leo Africano' (2), Amin Maalouf descreve os últimos anos de Granada como a capital do Reino Muçulmano El Andaluz. Esta foi uma sociedade onde muçulmanos, cristãos e judeus viviam juntos pacificamente. Mas esses povos entraram em decadência internamente pela corrupção e extravagância e, externamente, sofreram as ameaças dos reinos católicos de Castilha e Aragão, que haviam se fortificado com o casamento de Fernando e Isabel. O próximo passo? A 'descoberta' da América, por Colombo, para a Nova Espanha.

Quando rendeu Granada a Fernando e Isabel, o último Sultão obtêve deles a garantia de que todos os cidadãos poderiam manter seus bens, suas crenças e seu sistema de justiça. Promessa falsa, pois, com a queda do ultimo reino muçulmano, iniciou-se a Inquisição na Espanha e no resto da Europa. O objetivo era de eliminar tudo e todos que estivessem contra a ortodoxia de Roma: muçulmanos, judeus, cataros, protestantes e mulheres que fossem acusadas de bruxaria. Estas vítimas eram queimadas vivas em uma fogueira, afogadas ou esquartejadas. No entanto isto não pôde impedir o florescimento de novas ideas, com a Renascença.

O Islam fazia seus avanços no Leste Europeu. Em 1453, Constantinopla – capital do Império Romano do Ocidente, caiu nas mãos dos muçulmanos. Até a Primeira Guerra Mundial, o Sultão dominava em Istambul. Por duas vezes suas tropas avançaram em direção ao coração da Europa. Em 1529, Viena foi ameaçada pelos turcos,  pela primeira vez. O poder islamita na Europa cresceu atingindo seu máximo. Em 1683 houve um segundo e último cerco de Viena. Conta-se que o Imperador Carlos V pensou em destruir a Alhambra, em vingança ao primeiro cerco de Viena e que, no final, limitou-se à construção de um palácio quadrado. Trata-se da maior construção renascentista na Espanha, mas não se enquadra no maravilhoso complexo que é a Alhambra.


Toen de Profeet (geëerbiedigd weze zijn naam) leefde in Arabia Felix (nu Saoedi-Arabië) in de 7e eeuw werden 'overtollige' dochters daar nog levend onder het zand bedolven (zie Manuscrit secret du Nil (1)). De samenstelling van de familie en de clan was toen nog bepalend voor de kans op overleven in de ongenadige woestijn.

Een paar honderd jaar later veroverden de Noord-Afrikaanse Berbers Andaloesië. Ze hadden zich tot de islam bekeerd, maar brachten ook meer dan 1000 jaar cultuur terug naar het barbaarse Europa: de wijsheid en kunst uit Babylonië, Palestina, Egypte en Griekenland, die door de Vandalen, Oost en Westgoten en andere volken die haast heel Europa onder de voet gelopen hadden, in de vergeetput was gegooid.

De nul, de Griekse meetkunde en rekenkunde, de algebra (een Arabisch woord), de alchemie (idem) waaruit de scheikunde zal groeien, de astrologie, aanloop tot de astronomie, de Griekse filosofie (Aristoteles, Plato, Pythagoras). Zonder deze kruisbestuiving (zonder veel 'kruis') zou de renaissance niet mogelijk geweest zijn. In Granada, Malaga, Cordoba bouwden de Berbers prachtige paleizen en moskeeën. Het Alhambra is een van de mooiste ervan.

In het eerste deel van Leo Africanus (2) beschrijft Amin Maalouf de laatste jaren van Granada als hoofdstad van het moslimkoninkrijk El Andalus. Een samenleving waarin moslims, christenen en joden vredig samenleefden. Ze raakte echter intern in verval door corruptie en spilzucht en werd van buitenuit bedreigd  door de christelijke koninkrijken van Castilië en Aragon, die door het huwelijk van Ferdinand en Isabella tot een sterke eenheid kwamen. De volgende stap? Colombus die voor het nieuwe Spanje Amerika 'ontdekt'...

Toen hij Granada aan Ferdinand en Isabella overdroeg, bedong de laatste sultan van hen dat aan de bezittingen, het geloof en de rechtspraak van de inwoners niet  geraakt zou worden. Een loze belofte, want met de val van het laatste moslimkoninkrijk kwam in Spanje en de rest van Europa de Inquisitie op gang. Het doel was alles en iedereen uit te schakelen die inging tegen de orthodoxie van Rome: moslims, joden, katharen, protestanten, tot en met vrouwen die als heks aangeklaagd werden. De slachtoffers werden op de brandstapel gezet, verdonken of gevierendeeld. Toch kon de opkomst van nieuwe ideeën, de renaissance niet tegengehouden worden.

In het Oosten van Europa was de islam in opmars. In 1453 viel Constantinopel, hoofdstad van het Oostromeinse rijk, in handen van de moslims. De sultan bleef tot aan de eerste wereldoorlog de plak zwaaien in Istamboel. Tot tweemaal toe rukten de legers van de sultan op naar het hart van Europa. Wenen werd in 1529 voor de eerste keer belegerd door de Turken. De Islamitische macht in Europa groeit naar haar hoogtepunt. In 1683 vindt het tweede en laatste beleg van Wenen plaats. Het verhaal gaat dat Keizer Karel V eraan dacht het Alhambra te laten afbreken als wraak voor de eerste belegering van Wenen. Uiteindelijk beperkte hij er zich toe er een groot vierkant paleis in neer te zetten. Het grootste renaissancegebouw in Spanje, maar niet direct iets dat past in het prachtige geheel dat het Alhambra vormt.